Οι ενεργειακές επενδύσεις, οι οποίες αναμένεται να αγγίξουν τα 43,8 δισ. ευρώ μέχρι το 2030, όπως προβλέπει το Εθνικό Σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα, σε συνδυασμό με την έντονη κινητικότητα των εγχώριων παικτών προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, κάνει επιτακτική την ανάγκη για επενδύσεις σε τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας.
Μάλιστα για τον λόγο αυτό, οι τεχνολογίες αποθήκευσης έχουν αποκτήσει κεντρική θέση τόσο στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα με ορίζοντα το 2030 όσο και στη Μακροχρόνια Στρατηγική της Ελλάδας για το 2050.
Τα πλεονεκτήματα και οι hot τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας
Με έκθεσή του το Green Tank, στις 23 Δεκεμβρίου, παρουσίασε τα κύρια χαρακτηριστικά καθώς και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των βασικών τεχνολογιών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας.
Έμφαση δίνεται στις δύο κυρίαρχες σήμερα τεχνολογίες αποθήκευσης, την αντλησιοταμίευση και τους συσσωρευτές (μπαταρίες) αλλά και σε δύο αναδυόμενες τεχνολογίες, αυτές της θερμικής αποθήκευσης μέσω μετατροπής μονάδων καύσης λιγνίτη και λιθάνθρακα, καθώς και των τεχνολογιών υδρογόνου, οι οποίες αναμένεται να αποκτήσουν μεγαλύτερα μερίδια στο μέλλον. Τέλος, γίνεται μια επισκόπηση των δυνατοτήτων χρηματοδότησης υποδομών αποθήκευσης ενέργειας από τον νέο ευρωπαϊκό προϋπολογισμό 2021-2027.
Τα κυριότερα πλεονεκτήματά της αντλησιοταμίευση είναι η τεχνολογική ωριμότητα, η ταχεία απόκριση και οι αρκετά υψηλοί βαθμοί απόδοσης. Ωστόσο, είναι δύσκολη και χρονοβόρος η εύρεση και η κατασκευή των δύο ταμιευτήρων που απαιτούνται σε συστήματα αντλησιοταμίευσης, ενώ παράλληλα συνοδεύεται από σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, όπως παρεμβάσεις σε ενδιαιτήματα ειδών – ειδικά υδάτινων οικοσυστημάτων, η αποψίλωση δασών και η αφαίρεση μεγάλης ποσότητας βλάστησης πριν την πλήρωση των ταμιευτήρων.
Τα συστήματα αποθήκευσης με μπαταρίες έχουν ταχύτατες αποκρίσεις, μικρότερους χρόνους εγκατάστασης και μεγαλύτερους βαθμούς απόδοσης από την αντλησιοταμίευση, ενώ είναι σε θέση να προσφέρουν πληθώρα ενεργειακών υπηρεσιών. Η πρόοδος αυτών των τεχνολογιών και η αυξημένη ζήτηση έχουν οδηγήσει σε εντυπωσιακή μείωση του κόστους τους (87% τη δεκαετία 2010-2019) με προοπτικές περαιτέρω μείωσης στα 61$/KWh ως το 2030. Ωστόσο, μειονεκτήματα των μπαταριών είναι ο μικρός συγκριτικά χρόνος ζωής, η ευαισθησία, ζητήματα ασφάλειας, η πεπερασμένη διαθεσιμότητα πρώτων υλών για την κατασκευή τους και οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της απόρριψής τους, που επιβάλλουν την ανάπτυξη σχετικών συστημάτων ανακύκλωσης.
Το μεγάλο πλεονέκτημα μετατροπών λιγνιτικών μονάδων σε μονάδες θερμικής αποθήκευσης είναι η αξιοποίηση των υπό απόσυρση μονάδων και των εκτεταμένων συνοδευτικών υποδομών τους διατηρώντας έτσι θέσεις εργασίας στη λιγνιτική βιομηχανία.
Επιπλέον, το μέσο θερμικής αποθήκευσης (τηγμένα άλατα ή ηφαιστειακές πέτρες) είναι χαμηλού κόστους και υψηλής ανθεκτικότητας, ενώ οι χρόνοι εγκατάστασης είναι της τάξης των 18 μηνών. Ωστόσο, ο συνδυασμός των τεχνολογιών θερμικής αποθήκευσης με λιγνιτικές μονάδες είναι καινούργιος, γεγονός που συνοδεύεται από διάφορες τεχνικές προκλήσεις, και ο συνολικός βαθμός απόδοσης τέτοιων συστημάτων είναι της τάξης του 40%-45%, σαφώς χαμηλότερος αυτού της αντλησιοταμίευσης και των μπαταριών.
Ποιοι φλερτάρουν με επενδύσεις αποθήκευσης ενέργειας
Δύο από τις κυρίαρχες τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας είναι αυτή της αντλησιοταμίευσης και των συσσωρευτών (μπαταρίες). Αναφορικά με την αντλησιοταμίευση, στο ηπειρωτικό δίκτυο της χώρας υπάρχουν μόνο δύο σταθμοί, στον Θησαυρό της Δράμας και τη Σφηκιά Ημαθίας, συνολικής ισχύος 699 MW, οι οποίοι ανήκουν στη ΔΕΗ.
Από την άλλη στο μη διασυνδεδεμένο δίκτυο υπάρχουν δύο πολύ μικρότερα συστήματα αποθήκευσης. Το ένα είναι στο νησί της Τήλου της Eunice, το οποίο αποτελεί το πρώτο υβριδικό σύστημα ΑΠΕ στη Μεσόγειο, αποτελούμενο από μία μικρή ανεμογεννήτρια ισχύος 800 KW, ένα μικρό φωτοβολταϊκό ισχύος 160 KW και δύο πρότυπους συσσωρευτές με αποθηκευτική ικανότητα 2,8 MWh2. Μάλιστα, η Eunice, έχει προτείνει επιπλέον δύο έργα αποθήκευσης ενέργειας, στις περιοχές Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης συνολικής ισχύος 250MW το κάθε ένα και συνολικής αποθηκευτικής ικανότητας (χωρητικότητα μπαταρίας) 1.000MWh.
Το δεύτερο σύστημα αποθήκευσης είναι το υβριδικό σύστημα της ΔΕΗ Ανανεώσιμες «Ναέρας» στην Ικαρία, το οποίο τέθηκε σε λειτουργία το 2019. Το έργο αποτελείται από 3 ανεμογεννήτριες συνολικής ισχύος 2,7 MW, δύο μικρά υδροηλεκτρικά συστήματα 1,05 MW και 3,1 MW και συνολική αντλητική ισχύ 3 MW.
Ισχυρό ενδιαφέρον για επενδύσεις σε συστήματα αποθήκευσης ενέργειας έχουν εκδηλώσει, επιπλέον, δύο ισχυροί εγχώριοι παίκτες από τον κλάδο της ενέργειας. Πρόκειται για την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή και τον Όμιλο Μυτιληναίο.
Από την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, γίνεται αγώνας δρόμου για να ωριμάσουν τα δύο μεγάλα έργα αντλησιοταμίευσης στην Αμφιλοχία ισχύος 700 MW και στο Αμάρι της Κρήτης δυναμικότητας 180 MW.
Από την πλευρά του, ο όμιλος Μυτιληναίος, επενδύει σε συστήματα αποθήκευσης με την τεχνολογία συσσωρευτών, έχοντας σημαντικά έργα σε Ευρώπη, Αμερική, Αφρική και Αυστραλία.
Πιλοτικό έργο αποθήκευσης στη Νάξο, επεξεργάζεται ο ΑΔΜΗΕ. Μάλιστα, εξετάζει την εγκατάσταση πιλοτικού σταθμού συσσωρευτών στον υποσταθμό της Νάξου, μεγέθους 5 έως 10 MW και χωρητικότητας αποθήκευσης 20 έως 40 MWh.
* Δεξιά από τη φωτογραφία (από υπολογιστή) ή στο κάτω μέρος (από κινητό), οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης οι οποίοι επιτυγχάνονται από τις ενέργειες
Διαβάστε επίσης:
Πλαίσιο: Από την οδό Στουρνάρη, leader της τεχνολογίας και η κατάκτηση της Ολυμπιάδας ρομποτικής
Τράπεζα Πειραιώς: Η στρατηγική των «πράσινων» επενδύσεων και το στοίχημα της Βιώσιμης Ανάπτυξης
Πωλήσεις – μισθώσεις ακινήτων: Μόνο με ενεργειακό πιστοποιητικό – Τι αλλαγές φέρνει το 2021
